
افسردگی! اختلالی که این روزها بهدلیل مشکلات زندگی بسیار شایع شده است. اگرچه همگی افسردگی را با غم و اندوه میشناسیم اما موضوع فراتر از آن است! چرا که علائم زیادی حتی در جسم شما نیز ایجاد میشود.
افسردگي جزء اختلالات خلقی طبقهبندی شده است. افسردگی با احساس فقدان، خشم و غم و اندوه همراه است که باعث مختل شدن فعالیتهای روزمرهی فرد میشود. در مطالعات اخیر مشخص شده است که اختلال افسردگی اساسی در بین تمامی اختلالات روانپزشکی، بیشترین شیوع را در کل دوران زندگی افراد دارد. این آمار نشان دهنده آن است که این بیماری بسیار شایع و رایج است. افراد به روشهای مختلفی افسردگی را تجربه میکنند. افسردگی ممکن است در کار روزانه شما مشکل ایجاد کند و میزان بهرهوری شما را کاهش بدهد. همچنین میتواند بر روابط و برخی از حالتهای جسمی شما تاثیر گذارد.
بیماریها و اختلالهایی که بر اثر افسردگی میتواند بدتر بشود عبارتست از:
بیماری ورم مفاصل
بیماریهای قلبی و عروقی
سرطان
ام اس
دیابت
به این نکته توجه داشته باشید که گاهی اوقات داشتن غم و اندوه و یا احساس کمبود، بخشی عادی از زندگی است. در زندگی، همه درگیر اتفاقات غمانگیز و ناراحتکننده میشوند. اما اگر به طور مرتب احساس بدبختی و ناامیدی دارید، ممکن است دچار افسردگی شده باشید.افسردگی یه اختلال جدی محسوب میشود و میتواند بدون پیگیری و درمان صحیح تشديد شود.
با این وجود افرادی که به طور آگاهانه در صدد درمان برآمده و پیگیری دارند در طی چند هفته بهبودی علائم و حالات خود را متوجه میشوند.
علائم افسردگي:
افسردگی میتواند علائم مختلفی را ایجاد کند که این علامتها در زنان، مردان و کودکان متفاوت است. این علائم شامل:
· احساس غم و اندود
· کاهش انرژی و خستگی
· تغییر در اشتها
· تغییر در وزن
· کم خوابی یا پرخوابی
· ناامیدی
· احساس پوچی و بی فایدگی
· بی انگیزه بودن
· تحریک پذیری
· بدبینی
· احساس گناه
· کاهش میل جنسی
· ناتوانی در تصمیم گیری
· افکار خودکشی
توجه:
باید حتما به این نکته توجه شود که این اختلال در اثر بیماری دیگری (مانند دیابت، انواع آلرژیها، بیماریهای عفونی، هپاتیت، سرطان و مشکلات تیروئید) ایجاد نشده باشد و یا ناشی از واکنش به مرگ عزیزان نباشد.
یک نکته مهم در تشخیص اختلال افسردگی این است که شدت این علائم باید به اندازهای باشد که روی عملکرد شغلی فرد تاثیر نامطلوبی به جای گذاشته باشد.
باید برای تشخیص این اختلال سنجش انجام شود که چرخه تغییر روحیه فرد چه مدت است و چند روز دوام دارد. علائم جسمی نشان دهنده این است که افسردگی فراتر از ذهن فرد است و فقط باعث بر هم زدن و مشکل در افکار فرد نمیشود و اثراتی گستردهتر دارد. این علائم در مردان و زنان میتواند وجود داشته باشد اما علائم افسردگی در کودکان کمی متفاوتتر از این نشانهها است.
· تحریک پذیری (عصبانیت، نوسانات خلقی و روحی، گریه زیاد)
· احساس بی کفایتی (مثلا من نمیتوانم کاری را درست انجام بدهم)، ناامیدی، غم و اندوه شدید.
· مشکل در مدرسه یا خودداری از رفتن به مدرسه
· کاهش عملکرد در مدرسه و افت تحصیلی
· مشکل در تمرکز (هر عامل بیرونی کم اهمیتی میتواند باعث پرت شدن حواس او شود.)
· دوری از دوستان و خواهر و برادر
· افکار خودکشی
· مشکل در خواب یا پر خوابی بیش از حد
· کاهش انرژی
· مشکلات گوارشی، تغییر در اشتها
· کاهش وزن یا افزایش آن
این علائم باید تقریبا هر روز و دست کم در طی دو هفته مستمر دیده شود تا بتوان تشخیص افسردگی در کودک را داد.
علل افسردگي:
علت به وجود آمدن افسردگی در افراد بر حسب سن، جنس و شرایط بیولوژیک آنها متفاوت است. شایعترین علل افسردگی شامل:
سابقه خانوادگي يا ژنتيك: اگر سابقه خانوادگي افسردگی و یا دیگر اختلالات خلقی وجود داشته باشد، فرد بیشتر در معرض ابتلاء به افسردگی است.
تروما یا آسیب در دوران کودکی: برخی از وقایع بر نحوهی واکنش بدن به ترس و شرایط پر استرس اثر میگذارد. تجربه اتفاقی تلخ یا وحشتناک میتواند در آینده باعث بروز افسردگی شود.
ساختار مغز: فعالیت کم لوب فرونتال در مغز میتواند خطر ابتلاء به افسردگی را افزایش دهد. با این حال هنوز مشخص نیست که این اتفاق بعد از شروع علائم افسردگی رخ میدهد یا پیش از آن. داشتن برخی از مشکلات جسمی نیز میتواند فرد را در معرض خطر ابتلاء به افسردگی قرار دهد. مثل:
· بیماری مزمن (سرطان) ، ام اس، مشکلات تیروئید
· بی خوابی
· درد مزمن (میگرن)، دردهای مفصلی
· اختلال بیش فعالی و کمبود توجه
· استفاده از مواد مخدر، داشتن سابقه استفاده از مواد مخدر و الکل
· مصرف برخی از داروها
· کمبودهای ویتامین در بدن مثل: ب ۱۲
ممکن است گاهی هرگز علل افسردگی در افراد مشخص نشود.
انواع افسردگي:
· اختلال افسردگی اساسی
· اختلال افسردگی مداوم(دیس تایمی)
· افسردگی مانیک یا اختلال دوقطبی
· روانپریشی
· افسردگی پریناتال (دوران بارداری و پس از آن)
· ملال پیش از قاعدگی
· افسردگی فصلی
· افسردگی موقعیتی
· افسردگی آتیپیک
تشخیص افسردگی چگونه است؟
برای تشخیص اختلال افسردگی آزمایش واحدی وجود ندارد. اما متخصص میتواند براساس علائم و ارزیابی روانشناختی، تشخیص اختلال را انجام دهد.در بیشتر موارد، متخصص یک سری سؤال در مورد خلق و خو، اشتها، الگوی خواب، سطح فعالیت و افکار فرد خواهد پرسید. از آنجا که افسردگی میتواند با سایر مشکلات سلامتی مرتبط باشد، ممکن است متخصص توصیه به معاینه جسمی را داشته باشد زیرا كمبود ويتامين ميتواند علائم افسردگي را ايجاد كند.
آيا پیشگیری از افسردگی امکان پذیر است؟
معمولاً افسردگی قابل پیشگیری نیست. تشخیص اینکه چه عواملی باعث ایجاد آن میشود، دشوار است اما وقتی فرد علائم افسردگی را تجربه کرد، ممکن است با آموختن اینکه تغییرات سبک زندگی و روشهای درمانی مفید هستند، برای جلوگیری از قسمت بعدی آماده بشود.
· ورزش منظم
· خواب کافی
· پیگیری درمان
· کاهش استرس
· روابط صمیمی با دیگران
· وقت کمتری را در دنیای مجازی صرف کنید.
· کارها و درگیریهای روزانه خود را کاهش دهید.
· دوری از افراد سمی و منفی
· داشتن رژیم غذایی صحیح
· داشتن وزن سالم
· درمان بیماریهای مزمن
· دوری از مصرف داروهای غیرضروری و دارای عوارض جانبی
· اجتناب از مصرف مواد مخدر و الکل
· قطع مصرف سیگار