دندان عقل چیست؟
دندان عقل (wisdom tooth) آخرین دندان در هر قوس فکی است،که دندان‌پزشکان به آن آسیای سوم می‌گویند. می‌دانید دندان عقل چند تاست؟ هر فردی دو دندان عقل در فک بالا و دو دندان عقل در فک پایین دارد. پس طبیعی‌ست درآوردن این دندان ها به‌لحاظ زمانی در سنین بالاتر و در بزرگسالی باشد. سن رویش این دندان بین ۱۷تا ۲۵ سالگی است حتی در بعضی افراد رویش آن در سنین بالاتر اتفاق می‌افتد. درصورت پوسیدگی دندان عقل یا عفونت و یا مشکلات دیگر، دندان باید کشیده شود. کاربرد دندان عقل در جویدن غذا نیست و حتی در مواردی که مشکل یا عفونتی نیز ایجاد نکند، توصیه پزشک متخصص دهان و دندان کشیدن این دندان است، چون آن را زائد می‌دانند.
انواع دندان عقل
سه نوع رویش وجود دارد:
- دندان عقل روییده: این دندان در صورتی که فضای کافی در فک در اختیار داشته باشد، طبیعی رشد می‌کند و هیچ مشکلی برای فرد ایجاد نمی‌کند. در مورد کشیدن این دندان اختلاف نظر وجود دارد و عدهای از پزشکان آن را دندان زائد می‌داند و حتی در صورت سالم بودن هم توصیه به خارج کردن آن دارند اما عدهای دیگر بر این عقیده اند اگر فشاری به دندان‌های دیگر وارد نمی‌کند یا پوسیدگی ندارد کاری به کارش نداشته باشید. در هر فردی ممکن است یکی یا هر ۴ تای دندان عقل این وضعیت را داشته باشد. اگرچه کم پیش می‌آید که دندان عقل این وضعیت را داشته باشد و معمولا فرد با درد یا آبسه، عفونت دندان عقل مواجه می‌شود. ممکن است دندان عقل به شکل نیمه نهفته و یا نهفته باشد. اول می‌گوییم دندان عقل نهفته و نیمه نهفته چیست و بعد سراغ راه چاره برای این دندان‌ها می‌رویم.
- دندان عقل نهفته: وقتی دندان در فک باقی بماند و اصلآَ از ریشه نتواند خارج شود، دندان عقل نهفته است. اگر فرد درد یا مشکلی در فک خود احساس نکند، شاید اصلا متوجه نداشتن دندان عقل نشود. درصورتی که دندان‌پزشک درخواست عکس رادیولوژی کند، این دندان در لثه خود را نشان می‌دهد و پیشنهاد می‌شود هرچه سریع‌تر دندان کشیده شود چون:
- دندان‌های نهفته فولیکول در اطراف خود دارند و با سپری شدن زمان و بی‌توجهی به کشیدن آن، این فولیکول کیست ایجاد می‌کند و کیست بزرگ می‌شود و قسمتی از فک را ازبین می‌برد.
- عوارض دندان عقل در بزرگسالان مسن‌تر بیش‌تر است و بهتر است هرچه زودتر این دندان را کشید.
درد دندان عقل
فشار و سوزش و تورمی که در فک ایجاد می‌شود و درد دندان عقل حتی گاهی تا گوش هم پیش‌روی می‌کند. این دردهای پیش‌رونده در سر و گوش زمانی ایجاد می‌شود که دندان عقل راهی برای خروج ندارد و به بافت‌های اطراف فشار وارد می‌کند و آن وقت است که باید چاره‌ای برای درد دندان بیابید. حتما می‌پرسید در مواقعی که دسترسی به پزشک وجود ندارد، یا مثل حالا درگیر پاندمی کرونا باشیم و در قرنطینه، خودمان چه کار می‌توانیم بکنیم؟ چه چیزی برای دندان درد خوب است؟ به‌خصوص اگر درد دندان در شب باشد. استفاده از مسکن برای دندان درد بهترین راه پیشنهادی است. می‌توانید از مسکن‌های بدون نسخه مثل استامینوفن، نوافن، ایبوپروفن استفاده کنید. اگر مسکن قوی برای دندان درد لازم دارید، از مفنامیک و یا قرص‌های کدئین دار استفاده کنید. ولی حواستان باشد داروهای کدئین دار وابستگی ایجاد می‌کنند پس دائم استفاده نکنید.