شرح بیماری
اسپوندیلیت آنکیلوزان عبارت است از یک بیماری مفصلی پیشرونده و مزمن همراه با التهاب و سفتی. با حالت «خم شدن به جلو» ناشی از سفتی ستون فقرات و ساختارهای حمایت کننده آن مشخص می‌گردد. ناحیه ساکروایلیاک‌مفاصل لگن، مهره‌ای کمری، سینه‌ای و گردنی را درگیر می‌کند. در داخل‌خانواده‌ها، مردان و زنان به یک اندازه مبتلا می‌شوند. در جمعیت عمومی‌مردان 5-4 برابر زنان مبتلا می‌گردند و شروع بیماری معمولاً در اواخر دهه دوم یا اوایل دهه‌سوم زندگی است.
علایم شایع
مراحل ابتدایی:
در دوره‌های راجعه کمردرد، درد می‌تواند در طول عصب سیاتیک نیز ایجاد گردد. سفتی که در صبح‌ها بدتر است. مراحل بعدی: بدتر شدن‌پیشرونده علایم. درد غالباً از قسمت تحتانی پشت به قسمت میانی پشت یا بالاتر از آن در گردن گسترش می‌یابد. مفاصل اندام‌های فوقانی و تحتانی پاها و دست‌ها ممکن است درگیر شوند. کم‌خونی، سفتی عضلات، خستگی، کاهش وزن، التهاب عنبیه نیز روی می دهد.
علل:
ناشناخته ولی ممکن است ناشی از تغییرات ژنتیک یا اختلالات‌خودایمنی باشد.
عوامل تشدید کننده بیماری:
سابقه خانوادگی اسپوندیلیت آنکیلوزان.
پیشگیری:
پیشگیری خاصی ندارد.
عواقب مورد انتظار:
حملات خفیف تا متوسط و دوره‌هایی از فروکش کردن کامل بیماری وجود دارد. با درمان می‌توان علایم را تسکین و کاهش داد و بیشتر بیماران می‌توانند زندگی طبیعی را پیش بگیرند.
عوارض احتمالی:
- نارسایی احتقانی قلب،
- التهاب‌چشم که به ندرت منجر به کوری می‌گردد.
- بیماری دریچه‌قلب،
- بیماری گوارشی،
- بیماری ریوی،
- تحت فشار قرار گرفتن عصب که باعث کرختی اندام‌ها می‌گردد.
درمان:
- آزمون‌های تشخیصی می‌توانند شامل بررسی‌های آزمایشگاهی خون و رادیوگرافی ستون فقرات باشند.
- اهداف درمان‌عبارتند از کاهش بدشکلی بیشتر، آسوده‌سازی بیمار و تسکین سایر علایم.
- درمان در زمان ابتلابه این بیماری، شامل فعالیت های ورزشی ،حفظ وضعیت مناسب و به کار گرفتن‌گروه‌های عضلانی (در خلاف جهت بدشکلی احتمالی) است. رعایت درمان توسط‌بیمار، مهم است.
- روی پشت‌خود بر روی یک تشک محکم بخوابید. سعی کنید از بالش استفاده نکنید یا اینکه‌از یک بالش کوچک استفاده کنید.
- در زمان ابتلا به این بیماری قبل ازفعالیت بدنی برای تسکین درد، از دوش آب داغ یا کمپرس‌های گرم استفاده کنید.
- جراحی برای جایگزینی لگن آسیب دیده‌یا قرار دادن پیوندهای استخوانی در ستون فقرات (تنها در مراحل پیشرفته).
- منابع دیگری هم برای دریافت کلسیم در دسترس شما هستند که از بین آن‌ها می‌توان به این موارد اشاره کرد: انواع کلم و لوبیا
سفید.
- مصرف میوه‌ها و سبزی‌ها نیز از اهمیت خاصی در رژیم غذایی افراد مبتلا به اسپوندیلیت آنکیلوزان برخوردار است. میوه ها و سبزیجات تازه عملکرد آنتی‌اکسیدانی مهمی دارند چون رادیکال‌های آزاد را قبل از این‌که باعث التهاب شوند و به سلول‌ها آسیب برسانند، به خود جذب می‌کنند. میوه‌ها و سبزی‌ها باید از طیف‌های رنگی مختلفی انتخاب شوند. برای این کار می‌توانید از انواع توت‌ها، کلم بنفش، فلفل دلمه‌ای، گیلاس، هلو، طالبی و... استفاده کنید.
- غلات سبوس‌دار، گزینه بعدی برای افراد مبتلا به اسپوندیلیت آنکیلوزان هستند. التهاب ناشی از AS می‌تواند علاوه بر مفصل‌ها، بر روی سلامت قلب نیز تاثیر منفی بگذارد. غلات سبوس‌دار می‌توانند خطر ابتلا به بیماری قلبی را کاهش دهند. بنابراین غلات سبوس‌دار مهمی مثل جو دوسر و برنج قهوه‌ای را به رژیم غذایی‌تان اضافه کنید.
درچه شرایطی باید به پزشک مراجعه نمود؟
اگر در طول درمان موارد زیر پیش بیایند:
- تب، ممکن است نشانگر عود یک مرحله حاد باشد.
- افزایش درد و ناتوانی علی‌رغم اقدامات‌مذکور.
