جراحی کیسه صفرا

چه زمانی باید جراحی کیسه صفرا انجام شود:

انسداد مجرای خروجی کیسه صفرا سبب ایجاد درد شدید و ناگهانی در سمت راست شکم در زیر دنده‌های قفسه سینه می‌شود.
 کیسه صفرا یک عضو گلابی شکل است که در سمت راست و بالای شکم زیر لوب راست کبد قرار گرفته است این عضو در بدن نقش مهمی را ایفا می‌کند که اختلال در کار آن باعث تشکیل سنگ در کیسه صفرا و به وجود آمدن مشکلاتی برای افراد شده که در مواقعی نیز برای درمان حتما نیاز به انجام دخالت جراحی جود دارد.
تشکیل سنگ در کیسه صفرا به دلیل غلیظ شدن بیش ازحد مایع صفراوی داخل کیسه صفرا است که باعث می‌شود هسته‌ی اولیه سنگ به علت رسوب کلسترول و تشکیل شن ریزه تولید شود همچنین سنگ کیسه صفرا از اندازه‌ی یک شن ریز تا یک گردو و به لحاظ تعداد متفاوت است.

 سنگ کیسه صفرا به دو دسته علامت دار و یا بدون علامت تقسیم می‌شود که اگر سنگ سبب انسداد مجرای خروجی کیسه صفرا شود، به آن علامت دار می‌گویند. در این نوع بیماری انسداد مجرای خروجی کیسه صفرا سبب ایجاد درد شدید و ناگهانی ناحیه فوقانی و راست شکم در زیر دنده‌های قفسه سینه می‌شود.
 درد کیسه صفرا به شانه‌ی سمت راست و بین دو کتف هم بروز می‌کند که مدت زمان این درد از چند دقیقه تا چند ساعت است.

در صورتی که درد به هیچ عنوان بهبود پیدا نکند و همراه با زردی (پوست و سفیدی چشم) و تب ولرز باشد، باید بلافاصله به پزشک مراجعه شود.

 علی رغم اینکه هنوز علت دقیقی برای تولید سنگ کسیه صفرا مشخص نشده است، ولی موارد زیر به عنوان علت تشکیل سنگ ذکر می‌شود:

۱- اگر صفرای مترشحه از کبد و ذخیره شده در کیسه صفرا، حاوی کلسترول زیاد باشد. در صورت افزایش بیش از حد ترشح کلسترول از کبد، کریستال‌های جامد کلسترولی در کیسه صفرا رسوب کرده و هسته‌های اولیه‌ی تولید سنگ را تشکیل می‌دهند.

۲- بیلی روبین ماده شیمیایی است که از شکسته شدن و از بین رفتن سلول‌های قرمز خون ایجاد می‌شود. در بعضی از بیماری ها، تولید بیلی روبین افزایش می‌یابد که این افزایش در کیسه صفرا سبب تولید سنگ می‌شود.

۳- زمانی که اختلال در تخلیه کیسه صفرا به هر دلیلی وجود داشته باشد، سنگ کیسه صفرا ایجاد می‌شود.

سابقه فامیلی به عنوان یک عامل خطر محسوب می‌شود همچنین علاوه بر این در دوران حاملگی نیز شانس ایجاد سنگ کیسه صفرا بالا می‌رود.

سنگ کیسه صفرا چیست و چه زمانی نیاز به جراحی دارد؟

 تغییرات وزنی بسیار زیاد ودر مدت زمان کوتاه، اعم از کاهش یا افزایش ناگهانی و سریع وزن، یکی از علل تشکیل سنگ کیسه صفرا است گفت: تغییرات وزنی بیش از ۵۰۰ تا ۷۰۰ گرم در هفته توصیه نمی‌شود و این تغییرات در زنان بیش از مردان اهمیت دارد.

درمان هورمونی با استروژن و مصرف قرص‌های ضد بارداری با دوز بالا، مصرف دارو‌هایی مانند جم فیبروزیل، که منجر به آزاد سازی وریزش بیش از حد کلسترول در مایع صفراوی می‌شوند و عدم فعالیت ورزشی و و ناشتایی طولانی از عوامل مستعد کننده تولید سنگ کیسه صفرا شمرده می‌شوند.
 سنگ کیسه صفرادر کسانی که مصرف کلسترول بالا داشته و مبتلا به دیابت نیز هستند بیشتر دیده می‌شود همچنین بعضی از دارو‌های کاهنده چربی خون استعداد فرد را برای ابتلا به سنگ کیسه صفرا افزایش می‌دهد.

چه کنیم تا دچار سنگ کیسه صفرا نشویم
راه‌های کاملا مطمئنی برای پیشگیری ازایجاد سنگ کیسه صفرا وجود ندارد، ولی توجه به عوامل خطر می‌تواند موجب کاهش علائم بالینی مربوط به آن شود که از جمله آن می‌توان به مصرف میزان متعادلی از چربی، مصرف روزانه روغن زیتون مصرف متعادل مواد غذایی حاوی لستین مانند تخم مرغ، شیر، بادام زمینی، مصرف گوشت سفید، مصرف مایعات و دانه‌های گیاهی و مواد غذایی حاوی فیبر اشاره کرد.

روش‌های تشخیص سنگ کیسه صفرا چیست؟
 برای تشخیص این بیماری از سونوگرافی، سی تی اسکن، ام آر آی، اسکن ایزوتوپ و‌ای ار سی پی استفاده می‌شود البته انجام همه آن‌ها ضرورت ندارد و برحسب مورد تصمیم گیری می‌شود همچنین تست‌ها و آزمایشات خونی که نشانگر عفونت یا زردی و یا التهاب پانکراس باشد نیز بر حسب مورد از سوی پزشک درخواست می‌شود.

سنگ کیسه صفرا چه زمانی به جراحی نیاز دارد
درمان سنگ‌های صفرای علامت دار که در ابتدا به آن اشاره شد فقط جراحی و برداشتن سنگ همراه با خود کیسه صفرا است.

برداشتن کیسه صفرا عارضه‌ی خاصی ندارد و بعد از برداشیتن کیسه صفرا صفرای مازاد به جای انبار شدن در کیسه صفرا مستقیما به داخل روده ریخته می‌شود که این اقدام گاهی بعد از عمل تا مدتی بیمار را دچار اسهال می‌کند که این مشکل نیز موقتی است و بهبود می‌یابد.
درمان دارویی به علت امکان عود مجدد سنگ، معمولا توصیه نمی‌شود. ولی در مورد افرادی که تحمل بی هوشی و عمل جراحی را نداشته باشند، می‌توان از درمان‌های دارویی استفاده کرد.

لاپاراسكوپی كيسه صفرا چيست و چگونه انجام مي شود؟

در اين روش جراح با بهره گيری از تكنولوژی مدرن و با كمك دوربين ويدئویی به جای استفاده از برش ده تا بيست سانتی متری از برش هاي كوچک نيم تا يک سانتی از سه يا چهار محل، دوربين و ساير ابزار ظريف جراحی را وارد شكم بيمار می كند و پس از بررسی كامل شكم كيسه صفرای حاوی سنگ را از كبد و مجاری صفراوی جدا مي كند و از طريق ناف از بدن خارج می نمايد.
گاهی لازم می شود در حين عمل عكس برداری نيز صورت گيرد تا جراح از وجود يا عدم وجود سنگ در مجاري صفراوی مطمئن گردد. در مواردی كه در مجاری صفراوی نيز سنگ وجود داشته باشد ممكن است با توجه به تجربه جراحی در همان جلسه، سنگ از مجاری خارج گردد و يا جراحی باز انجام گردد، در بعضی از مواقع در همان جلسه اقدامی صورت نمی پذيرد تا بعد از لاپاراسكوپی عمل ERCP انجام پذيرد.

آيا در همه بيماران جراحی لاپاراسكوپی قابل انجام است؟

هر فرد بالغی می تواند تحت جراحي لاپاروسكوپي قرار گيرد. سن، جنس و وزن محدوديتي براي لاپاروسكوپي ايجاد نمی كند، و اين عمل در هر سنی و وزنی در شرايط حاد و عارضه دار قابل انجام است. آنچه در عمل لاپاروسكوپی حایز اهميت است تجربه و آشنايي گروه جراحي به علم روز مي باشد. در اين روش از بيهوشی عمومی استفاده می شود. در بيمارانی كه امكان بيهوشی عمومی ندارند جراحي لاپاروسكوپی برای آنان تقريبا غيرممكن خواهد بود.

توصيه های بعد از عمل جراحی

مدت زمان لازم تا هوشياری كامل در افراد مختلف، متفاوت و به طور متوسط يک تا سه ساعت است. در اين مدت اتاق بيمار بايد خلوت باشد تا پرستار ان بخش بتوانند علایم حياتی بيمار را كنترل كنند، ممكن است بيمار استفراغ كند در اين روش از لوله بينی استفاده نمی شود. صبح روز بعد از عمل بيمار مي تواند راه برود و از دستشویی استفاده كند مصرف مايعات با دستور پزشک معالج است. از دادن مواد غذایی و يا داروهای شخصی بدون نظر پزشک اكيدا خودداری كنيد.
در طول مدت بستری در بيمارستان مرتباً نفس عميق بكشيد تا دچار مشكل ريوی نشويد. در اكثر موارد در اولين روز بعد از عمل با نظر پزشک تان و با نسخه دارویی مرخص خواهيد شد.