اگرچه چاي قرص معجزه آساي سلامتي نيست اما مدت زمان زيادي به عنوان منبع عظيم آنتي اکسيدان جلب نظر کرده است. البته شايعات نيز پيرامون آن بسيار زياد است. در اين مقاله با خواص علمي و اثبات شده چاي سبز آشنا خواهيم شد.
1- منبع غني آنتي اکسيداني
چاي سبز منبع پلي فنول ها و ساير آنتي اکسيدان ها (مانند فلاونوييدها و کاتچين و اپيگالوکاتچين گالات) مي باشد. اين مواد از آسيب به سلولهاي بدن جلوگيري مي کنند چرا که ميزان آنتي‌اکسيدان‌هاي موجود در آن 100 برابر تأثيرگذارتر از ويتامين C و 25 برابر تأثيرگذارتر از ويتامين E است. (توجه کنيم که ويتامين C و E به عنوان دو آنتي‌اکسيدان مهم مطرح هستند). به اين ترتيب با نوشيدن چاي سبز و دريافت آنتي‌اکسيدان، بدن در مقابل ابتلا به سرطان مصون مي‌شود.
2- تقويت مغز
چاي سبز فعاليت سلول هاي مغز را تقويت و تحريک مي کند و مانع از تخريب سلول هاي مغز و بروز بيماري آلزايمر و پارکينسون مي شود. بر اساس تحقيقات چاي سبز علاوه بر کافئين ، ماده ديگري (L-Theanine) دارد که با اثر هم افزايي خود همراه با کافئين، بيش از قهوه عملکرد مغز را بهبود مي بخشد (در صورتي که کافئين کمتري نسبت به قهوه دارد)
3- موثر در عملکرد فيزيکي و کاهش چربي بدن
چاي سبز مي تواند بين 4 تا 17% متابوليسم بدن را افزايش داده و در نتيجه باعث بهبود عملکرد فيزيکي و کاهش وزن شود (در صورت رعايت ساير موارد مانند رژيم مناسب) . البته اين اثر در تمام افراد مشاهده نشده و ممکن است در برخي افراد هيچ گونه افزايش متابوليسمي ايجاد نکند .
4- کاهش ريسک سرطان
بعلت غني بودن چاي سبز از آنتي اکسيدان ها مطالعات نشان داده اين نوشيدني مي تواند ريسک برخي سرطان ها مانند پروستات، سينه و روده بزرگ را کاهش دهد.
5- سلامت دهان و دندان
کاتچين موجود در چاي سبز از رشد باکتري هايي که باعث پوسيدگي دندان مي شوند (Streptococcus mutans) جلوگيري مي کند. همچنين مي تواند بوي بد دهان را از بين ببرد.
6- کاهش ريسک بيماري هاي فلبي و عروقي چاي سبز منبع آنتي اکسيدان بوده و اين عامل مي تواند از گرفتگي عروق پيشگيري کند. اما تمام مطلب اين نيست! چاي سبز باعث کاهش کلسترول بد (LDL) شده و از اين طريق نيز ريسک بيماري هاي قلبي عروقي را تا 31% کاهش مي دهد. پژوهشگران معتقدند حتي پس از سکته قلبي نيز نوشيدن چاي سبز باعث ترميم سلولهاي آسيب ديده رگ‌ها و قلب شده و روند ترميم سلول‌ها را تسريع مي‌کند. نوشيدن روزانه حداقل 3 فنجان چاي سبز يا 1 ليوان به بيماران قلبي توصيه مي‌شود.
7- عصاره جاودانگي!
البته تيتر بالا يک شوخي مبالغه آميز است! اما چاي سبز را به عنوان داروي ضد پيري مي شناسند و دليل اصلي آن هم وجود ميزان قابل توجهي آنتي اکسيدان هاي مؤثر در حفظ شادابي و جواني است. از طرفي با پيشگيري از بيماري هاي ياد شده مي تواند طول عمر بيشتر و سالم تري را براي فرد رقم بزند.
به ياد داشته باشيم سلامتي از مجموعه اي از رفتارهاي ما نشات مي گيرد (رژيم مناسب غذايي، بهداشت مناسب رواني و ورزش منظم) و نه يک عامل به تنهايي.
8- چاي سبز و ترميم زخم و سوختگي؛
بر طبق تحقيقات انجام شده که توسط يک پزشک ايراني در سال 2013 صورت گرفت؛ چاي سبز با توجه به ظرفيت بالاي آنتي‌اکسيداني و اثرات ضد التهابي خود، داراي تأثير مثبت بر روند بهبود و کاهش طول دوره ترميم زخم‌هاي جراحي و سوختگي مي‌باشد. هم چنين تأثير مثبت آن بر بهبود چسبندگي‌هاي داخل شکمي (ناشي از جراحي‌هاي داخل شکمي و لگني) نيز توسط ايشان به اثبات رسيده‌است.
براي بهره مندي از خواص چاي سبز، کارشناسان نوشيدن 2 تا 4 فنجان چاي سبز را در هر روز توصيه مي کنند . بيش از اين مقدار ممکن است آسيب رسان باشد.
چاي سبز مي تواند باعث کاهش جذب آهن شود. (پس از غذا يا مکمل غذايي مصرف نشود)
خانم هاي باردار ،شيرده و افرادي که ناراحتي اعصاب دارند، بهتر است درمصرف آن زياده روي نکنند.
زياده روي در مصرف چاي سبز مي تواند باعث دفع زياد آب از بدن و يبوست شود.
براي تازه و معطر ماندن چاي سبز بهتر است آن را در ظرفي تيره بريزيد و در محلي تاريک و به دور از نور و رطوبت نگهداري کنيد.
طريقه صحيح دم کردن چاي سبز:
ابتدا آب را جوشانده، سپس 10 دقيقه صبر کرده تا دماي آب به 80 درجه سانتيگراد برسد (چون آنتي‌اکسيدان‌هاي موجود در چاي سبز به دماي بالاتر
از 80 درجه بسيار حساس بوده و در دماي جوش از بين مي‌روند). سپس يک قاشق چايخوري چاي سبز داخل فنجان ريخته و آب هشتاد درجه را به آن اضافه کرده و يک درپوش بر روي آن قرار داده (براي اين کار مي‌توان از ليوان مخصوص چاي سبز استفاده کرد). بعد از 5 تا 8 دقيقه چاي سبز دم کشيده و آماده مصرف مي‌باشد.
توجه: چاي سبز نبايد مانند دمنوش‌هاي ديگر بر روي حرارت مستقيم جوش آورده شود، چون در اينصورت خواص خود را از دست داده و بسيار تلخ و بدمزه مي‌شود.
همچنين از دم کردن چاي سبز در قوري استيل اکيدا ً خودداري شود، زيرا چاي سبز به خاطر مقدار قابل توجهي تانن با آهن قوري استيل رسوب مي‌دهد.