سندرم ری
متاسفانه مصرف بی رویه دارو در کشورما بسیار رواج دارد و خود درمانی یک افتخار برای اکثر افراد جامعه محسوب میشود. هرچند هزینه های دارو و درمان و حمایت بیمه ها میتواند عاملی برای واهمه مردم جهت مراجعه به پزشک باشد ولی فرهنگ خوددرمانی و مصرف بی مورد انواع مسکن ها و آنتی بیوتیک ها و داروهای تجویز شده به اقوام و دوستان و آشنایان خیلی رواج دارد و صدالبته عواض و لطمات این فرهنگ غلط بدلیل گستردگی بسیارشایع بوده و آمار دقیقی هم در دسترس نیست.
علاوه بر موارد فوق دخالت افراد غیر مسئول در امر درمان تحت عنوان طب سنتی و ... بر پیچیدگی مسئله افزوده است.
صد افسوس که بسیاری از عوارض خوددرمانی و دگردرمانی غیر مسئولانه پوشیده مانده و خیلی هم خطرناک و کشنده میتواند باشد. یکی از عوارض خطرناک مصرف بی مورد دارو، سندرم ری ( Rey syndrome ) است.
سندرم ری چیست ؟؟
یک عارضه بسیار خطرناک و شایع در کودکانی است که در عفونت های ویروسی انفلوآنزا- عفونت های ویروسی گوارشی و سایر عفونت های ویروسی ، داروی آسپرین دریافت کرده اند.
این عارضه بیشتر در کودکان سنین 14-5 سالگی شایع است. ( هرچند در سنین های دیگر نیز دیده میشود)
پس سندرم ری یک عارضه ای است در کودکانی که عفونت ویروس دارند و در کنار آن عفونت ویروسی ، خودسرانه و یا توسط پزشک داروی آسپرین مصرف می کنند، بوجود می آید.
علائم سندرم ری:
معمولا علائم در دوره نقاهت پس از عفونت های ویروسی مانند انفلوآنزا و یا سایر عفونت های ویروسی دیده میشود و شامل :
- تهوع و استفراغ
- کاهش هشیاری
- تاری دید
- بی قراری
- کاهش رفلکس ها
- تاکی کاردی ( افزایش ضربانات قلبی ) و تاکی پنه ( افزایش تعداد تنفس )
- سفتی گردن
- تشنج و فاقد رفلکس مردمک به چشم
- در نهایت ایست تنفسی و مرگ
پاتوفیزیولوژی :
علت اصلی بوجود آمدن این عارضه معلوم نیست ولی اعضای درگیرشونده بیشترمغز و کبد بیمار میباشد. این دو عضو معمولا متورم میشوند بطوریکه عملکرد کبد کاهش یافته ، آمنیوم در بدن و خون انباشته شده و بدلیل ادم مغزی فشار داخل جمجمه افزایش می یابد.
درمان:
این عارضه درمان قطعی ندارد و درمان نیز بصورت علامتی و نگهدارنده میباشد و شامل کنترل همودینامیک- کنترل تشنج ها-کنترل راههای هوایی و حفظ تنفس- کنترل عملکرد کلیه با استفاده از میزان مصرف مایعات و درنتیجه کنترل برون ده ادراری و در کل بیمار باید حتما در واحد مراقبت های ویژه بستری شود. متاسفانه میزان مرگ و میراین عارضه بالاست و علیرغم درمان و نگهداری و مراقبت ویژه بین 60-20% مرگ و میر وجود دارد.
پس بهترین روش امنیت جلوگیری از دادن خودسرانه و یا غیرمسئولانه آسپرین در عفونت های ویروسی و مخصوصا درکودکان است. نقش پزشکان – پرستاران و داروسازها خیلی برجسته بوده لذا باید در این موارد بسیار دقت نمایند.
دکتر عباس دیندوست- مسئول بیماریهای غیرواگیر