سزارین یک عمل جراحی است که طی آن برای به دنیا آوردن نوزاد بریدگی‌ای را در دیواره شکم و رحم مادر ایجاد می‌کنند. سزارین به طور کل یک جراحی ایمن محسوب میشود، اما خطر آن بیشتر از زایمان طبیعی است. به علاوه اینکه شما پس از زایمان طبیعی زود‌تر مرخص می‌شوید و می‌توانید به خانه بازگردید. با این حال سزارین می‌تواند در شرایط پیچیده و خطرناک استفاده شود و در موارد ضروری جان مادر و نوزاد را حفظ کند. سزارین را می توان با بی حسی نخاعی یا بیهوشی عمومی انجام داد.
چه دلایلی سزارین انجام می شود؟
- قرار گرفتن غیر عادی جنین
- زجر جنینی : در صورت وجود تغییرات بارز در ضربان قلب جنین که نشان دهنده کاهش اکسیژن رسانی جنین است.
- سزارین قبلی
- مشکلات مربوط به جفت و بند ناف
- چندقلویی
- عدم تطابق سر جنین با لگن مادر
- موارد متفرقه مانند : فشار خون بالا وغیره
چند ساعت بعد از زایمان سزارین به مادران توصیه می شود که راه رفتن راشروع کنند زیرا قدم زدن مانع از ایجاد نفخ در مادر می شود.
بدون کمک حرکت نکنیدزیرا احتمال سقوط و آسیب به شما وجود دارد . از پرستار خود بخواهید تا به شما کمک کند.
تا زمانی که به شما اجازه داده نشده از خوردن و آشامیدن بپرهیزید.
پزشک متخصص پس از انجام سزارین داروهای مسکن را برای درد مادر تجویز می کند.
مراقبت های دوران بعد اززايمان سزارين در منزل
- معمولا 6 هفته بعد از زایمان دوره ای است که طی آن تغییرات ناشی از بارداری در اعضای مختلف بدن بتدریج به حالت قبل از بارداری بر می گردد.
- مادر بایستی مصرف قرص آهن و مولتی ویتامین را تا 3 ماه پس از زایمان ادامه دهد.
- شستن لباسهای زیر با شوینده های صابونی و خشک کردن لباسها زیر نور آفتاب
شیر با دستور پزشک بعد از زایمان آغاز شود.- از مصرف غذاهای حاوی حبوبات و غذاهای نفاخ جدا پرهیز کنید.
- از آبمیوه های طبیعی تهیه شده در منزل استفاده نمائید.
- برای ترميم بهتر بخیه ها از مواد غذایی حاوی ویتامین c استفاده نمائید مثل (پرتقال – لیمو – نارنگی و ...)
- در صورتی که نیاز به کشیدن بخیه ها باشد و بخیه ها قابل جذب نباشند 7 الی 10 روز پس از زایمان بخیه ها کشیده می شوند .
- برای تمیز کردن محل برش سزارین در حمام از کف یک قالب صابون تازه که کاملا آرام بر روی محل برش سزارین مالیده می شود و بعد از 20 ثانیه شسته می شود استفاده نمائید.
- از مصرف زیاد نوشیدنی های محرک (قهوه، چای) جددا خودداری کنید.
- کلیه داروهائی که (اعم از آنتی بیوتیک ها و ...) که توسط پزشک متخصص تجویز شده به صورت مرتب و سر ساعت معین مصرف کنید.
- قرار دادن برگ کلم پیچ شسته شده بر روی پستانها می تواند در کاهش درد و التهاب موثر باشد.
- مصرف مواذ غذایی چرب و شیرین را کاهش دهید.
- دو هفته پس از زایمان تخمک گذاری آغاز و احتمال بارداری وجود دارد. پس یک روش پیشگیری از بارداری بعد از 2 هفته از زایمان توصیه می شود.
- رعایت برنامه غذایی مناسب برای جلوگیری از یبوست و تسریع و بهبود و تسریع بهبودی محل زخم توصیه می‌شودتا یک هفته پس از سزارین از خوردن غذایها ی نفاخ مثل میوه خام، آب میوه های کارخانهای ، حبوبات و پلو و خورشت بپرهیزید. غذاهایی چون کباب، جوجه کباب، گوشت یا مرغ آبپز و سبزیجات پخته مثل هویج، کدو، آب رقیق کمپوت مناسبترند. برای پیشگیری از یبوست از روغن زیتون، آلو و انجیر خشک خیس کرده استفاده شود.
- دفع ادرار و اجابت مزاج : به علت جلوگیری از فشار به محل بخیهها بهتر است از توالت فرنگی استفاده شود.
- میزان فعالیت : سعی کنید مرتبا راه بروید چرا که راه رفتن بهبود را تسریع کرده و عوارضی مانند نفخ و یبوست . لخته شدن خون جلوگیری میکند .
- زمان شروع ورزش: معمولاً اجازه انجام ورزش از روز 10 به بعد در اولین ویزیت پزشک معالج توسط پزشک معالج داده میشود.
- شیردهی: مرتب از هر دو سینه به نوزاد شیر دهید. در صورت حالات غیر عاد ی در سینه مثل سفتی سینه، درد، قرمزی و تب به پزشک معالج خود اطلاع دهید و به بیمارستان مراجعه نمایید.همچنین شستشوی نوک سینه با آب ولرم قبل و پس از هر بار شیردهی به منظور پیشگیری از آلودگی توصیه میشود.
- در روزهای اول پس از عمل پیاده روی در داخل منزل را فراموش نکنید انجام کارهای سنگین و برداشتن بار سنگین تا دو ماه پس از عمل خودداری کنید روز از نزدیکی پرهیز کنید خونریزی شما می تواند کمی پیش از قاعدگی باشد ولی باید در طی ده روز به طور واضح کاهش آور ادامه خونریزی پس از ۴۰ روز نیاز به رسیدگی دارد.
- فعالیت جنسی معمولا 6 هفته پس از زایمان آغاز می شود ولی بهتر است از پزشک معالج خود بپرسید.
با مشاهده هر یک از علائم زیر فورا به پزشک مراجعه نمائید.
- خونریزی بیش از حد قاعدگی در هفته اول
- درد شکم و پهلوها
- تب و لرز
- سوزش یا درد هنگام ادرار کردن
- خروج ترشحات بدبو و چرکی از واژن
- درد و تورم و سفتی پستانها
- درد و ورم یکطرفه ساق و ران
- درد و سوزش و ترشح از محل بخیه ها
- افسردگی شدید
مراقبت از پستان
مراقبت از پستان از نقش ارزنده ای در تداوم شیردهی دارد بایستی پستان را تمییز نگه دارید از مصرف صابون، مواد ضدعفونی کننده و یا شستشوی مکرر پستانها خودداری شود.
برای بهبود ترک نوک پستان که ناشی از شیوه نادرست در آغوش گرفتن نواد و گرفتن نوک پستان است. پاک کردن نوک پستان از بزاق نوزاد با پارچه نخی و مالیدن یک قطره از شیر بر روی نوک پستان و قرار دادن آن در هوای آزاد تا خشک شود می تواند برای کاهش درد ناشی از ترک نوک پستان موثر باشد.
از پوشیدن لباسهای تنگ و پلاستیکی جدا خودداری فرمایید.